Obecna sytuacja meteorologiczno-hydrologiczna musi niepokoić. Skutki suszy są bardzo trudne dla rolnictwa i w perspektywie czasu dotkną wszystkich Polaków

Użytki rolne stanowią 59,9 % powierzchni Polski, dlatego warto zapytać jak rolnicy mogą reagować na suszę. Skutkiem suszy dla rolników, są straty upraw – w tym roku to ok. 70% wszystkich plonów. Są jednak możliwości uzyskania odszkodowań. Jak je uzyskać?

Przedstawiamy drogę do uzyskania odszkodowania i nie tylko.
Producenci rolni poszkodowani w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych w tym suszy, poza odszkodowaniami z zakładów ubezpieczeń, mogą ubiegać się w ramach obowiązujących przepisów o:

1) kredyt preferencyjny zarówno obrotowy na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej, jak i na odtworzenie środków trwałych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U z 2015 r. poz.187 z późn.zm.). Kredyt obrotowy może zostać przeznaczony na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej (kwalifikowanego materiału siewnego, nawozów mineralnych, środków ochrony roślin, paliwa na cele rolnicze, inwentarza żywego).

Oprocentowanie kredytu jest zmienne i nie może wynosić więcej niż stopa referencyjna WIBOR 3M powiększona o nie więcej niż 2,5 punktu procentowego (obecnie nie więcej niż 4,18%). Obecnie oprocentowanie dla rolnika wynosi:

• 2,09 % w skali roku dla kredytów na wznowienie produkcji dla rolników posiadających polisę ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych, z wyłączeniem łąk i pastwisk, lub co najmniej 50% liczby zwierząt gospodarskich w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej,
• 3,14 % w skali roku dla kredytów na wznowienie produkcji dla rolników nieposiadających ww. polisy,
• 3% w skali roku dla kredytów na odtworzenie środków trwałych.Podstawowym warunkiem ubiegania się o ww. kredyty jest oszacowanie szkód przez komisję powołaną przez wojewodę w terminie do 2 miesięcy od dnia zgłoszenia przez producenta rolnego wystąpienia tych szkód, nie później jednak niż w przypadku np. suszy do czasu zbioru plonu głównego danej uprawy albo jej likwidacji. Komisje szacujące szkody mogą do kosztów poniesionych z tytułu niezebrania plonów w wyniku wystąpienia szkód wliczyć np. koszty związane z zakupem pasz, o ile ten zakup wynika z ujemnego bilansu paszowego w gospodarstwie rolnym spowodowanego szkodami powstałymi w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych;

2) udzielenie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, na indywidualny wniosek rolnika, który poniósł szkody spowodowane przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne, w tym suszę na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2015 r. poz. 704) pomocy w opłaceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne oraz regulowaniu zaległości z tego tytułu w formie odroczenia terminu płatności składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek;

3) zastosowanie przez Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych na podstawie art. 23a ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2012 r. poz. 1187, z późn. zm.) odroczenia i rozłożenia na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz ulg w opłatach czynszu, a także umorzenia raty płatności czynszu z tytułu umów dzierżawy, na indywidualny wniosek producenta rolnego, w którego gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej powstały szkody;

4) udzielenie na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast ulg w podatku rolnym.

Pomoc w spłacie zobowiązań wobec Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, gminy oraz Agencji Nieruchomości Rolnych jest udzielana w formie de minimis.

Producenci rolni mogą również ubiegać się w bankach o zmianę warunków spłaty preferencyjnych kredytów udzielanych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U. Nr 22, poz.121 z późn. zm.). Zgodnie z obowiązującymi zasadami udzielania kredytów inwestycyjnych w okresie objętym umową kredytu bank może:

1. stosować prolongatę spłaty rat kapitału i odsetek, o ile określony w umowie kredytu termin ich spłaty jeszcze nie minął,
2. wydłużyć okres kredytowania poza przewidziany w umowie kredytu, o ile określony w umowie kredytu okres kredytowania jeszcze nie minął i pod warunkiem poinformowania o tym ARiMR.

W przypadku wystąpienia nieprzewidzianych, losowych i niezawinionych przez kredytobiorcę okoliczności uniemożliwiających terminową spłatę kredytów okres stosowania dopłat do oprocentowania kredytu preferencyjnego może zostać wydłużony do trzech lat, na wniosek kredytobiorcy złożony w banku.

Natomiast w przypadku kredytów na wznowienie produkcji, w okresie objętym umową kredytu bank może:

1) w przypadku kredytów inwestycyjnych (linia KL01):

• stosować prolongatę spłaty rat kapitału i odsetek,
• wydłużyć okres kredytowania poza przewidziany w umowie kredytu, pod
  warunkiem poinformowania o tym ARiMR i nie przekroczenia kwoty pomocy,
  wyliczonej w umowie kredytu,

2) kredytów obrotowych (linia KL02) – stosować karencję lub prolongatę spłaty rat kapitału i odsetek, przy czym okres stosowania przez ARiMR dopłat nie może przekroczyć 4 lat.

Maksymalna kwota dopłat do oprocentowania kredytu na wznowienie produkcji, która może zostać wykorzystana w okresie kredytowania, ustalana jest na dzień zawarcia umowy kredytu i wskazana w tej umowie.

Uruchomienie dodatkowej formy pomocy na podstawie § 13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie możliwe po oszacowaniu szkód przez komisje powołane przez wojewodów.

Ponadto w celu złagodzenia skutków niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, w tym suszy z budżetu państwa od 2006 r. stosowane są na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 2015 r., poz. 577) dopłaty składek ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. W 2015 r. dopłata ta wynosi połowę składki należnej od producenta rolnego. Budżet państwa dopłaca również do odszkodowań wypłacanych przez zakłady ubezpieczeń rolnikom z tytułu szkód spowodowanych suszą.

Susza i wysoka temperatura ma też wpływ na energetykę i wprowadzenie zakazu wstępu do lasów.
RCB informuje :

Skutki suszy w Polsce były tematem wideokonferencji jaką odbyli dziś (5 sierpnia) z wojewodami minister rolnictwa i rozwoju wsi Marek Sawicki oraz dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa Janusz Skulich. – Z meldunków przekazanych przez wojewodów wynika, że problem suszy dotyka około 1/3 gmin w Polsce – poinformował minister Marek Sawicki podczas briefingu po zakończeniu wideokonferencji. Minister dodał, że sytuacja jest zróżnicowana w poszczególnych województwach.

Dyrektor RCB Janusz Skulich zwrócił uwagę, że zagrożenia suszą nie są jedynym problemem, wysokie temperatury mogą skutkować także intensywnymi burzami, opadami i gradobiciem którym towarzyszyć może porywisty wiatr.

Sytuacja jest poważna i warto się zastanowić, czy jesteśmy gotowi na skutku suszy. Jak wynika z ostrzeżeń IMGW, upały potrwają do przeszłego tygodnia, a nie jest wkluczone, że dłużej dlatego też trzeba zachować ostrożność.

Wykorzystano materiały Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.