Pasjami lubię czytać opasłe, klasyczne powieści psychologiczne z zawoalowanym prawdziwym znaczeniem, czy też powieści romantyczne z wydarzeniami historycznymi i problemami społecznymi w tle. Mistrzostwo osiągnęli w tej dziedzinie powieści Rosjanie. Dlatego zasiadając po raz pierwszy do lektury powieści Lwa Tołstoja pt. „Anna Karenina”, zakochałam się w niej bez pamięci.

Historia tytułowej bohaterki przez wielu krytyków określana jest mianem „historii miłosnej wszechczasów”. Rzeczywiście losy Anny Karenin związane są z zakazaną i pełną namiętności miłością do hrabiego Wrońskiego. Wszystkie inne wątki tej poruszającej historii są związane w ścisły i nierozerwalny sposób z jej romansem i z całą postacią. Jednak tak naprawdę, jest to powieść nie tyle o miłości, ile o społeczeństwie dziewiętnastowiecznej Rosji.

Wielu krytyków widziało w historii Anny oskarżenie ustroju społecznego oraz hipokryzji i niesprawiedliwego w osądzaniu – rosyjskiego społeczeństwa, które z jednej strony z pogardą traktuje bohaterkę, postrzegając ją jako kobietę upadłą, pozbawioną poczucia moralności, z drugiej strony te same osoby z towarzystwa Anny dopuszczały się wciąż zdrad, romansów i flirtów jawnie i półjawnie, a jednak wciąż były szanowanymi członkami społeczności, gdyż w przeciwieństwie do niej żyły podwójnym życiem.

Oceniając kreację Anny z punktu widzenia współczesnej czytelniczki, mogę powiedzieć, że była ona kobietą niezdecydowaną i znudzoną swoim życiem, kokietką i zarazem hipokrytką pozbawioną skrupułów, wzbudzającą sprzeczne emocje. Z jednej strony współczułam jej, gdy autor ukazywał jej życie małżeńskie. Z drugiej strony zaś jej późniejsze postępowanie spowodowało, że jawiła mi się jako kobieta pozbawiona uczuć innych niż egoizm i z zupełnym brakiem przyzwoitości czy też kręgosłupa moralnego. Jednakże mimo wszystko „Anna Karenina” była i nadal jest moją ulubioną historią o zakazanej miłości, która nie przynosi nic poza cierpieniem.

Jest to powieść trzymająca czytelnika w napięciu, ukazująca, że miłość może doprowadzać nie tylko do szaleństwa, lecz także do podejmowania decyzji, które raz na zawsze zmieniają życie, niejednokrotnie sprowadzając cierpienie na wiele osób. Czytelników zachwyconych powieściami obyczajowymi z drugiej połowy XIX wieku z całą pewnością poruszy historia Anny Kareniny – opowieść o blaskach i cieniach życia rosyjskich obywateli, przedstawicieli różnych klas społecznych.

Lidia Wrona