Pamiętacie zapewne niedawne dyskusje na temat tak zwanego kanonu lektur szkolnych. Po ostatnich wydarzeniach, jakie miały miejsce na Śląsku, (przypominam: górnicze protesty uliczne w obronie zachowania kopalń węgla kamiennego) zrozumiałem, dlaczego władza z takim zaangażowaniem zmieniała tytuły książek, które przeciętny Polak powinien przeczytać w trakcie nauki w szkole podstawowej, gimnazjum i szkole średniej.

Nagle uzmysłowiłem sobie, że przecież młody człowiek wychowany na Reymontowskich „Chłopach” może, wzorując się na tym dziele wykorzystać taczkę do wywiezienia takiego lub innego przedstawiciela władzy. A taka wywózka może nie być dla niego przyjemna, jak nie była przyjemna dla Jagny.

Chwila zastanowienia młodego czytelnika nad Krzyżakami Henryka Sienkiewicza może spowodować, że nie wszystkie decyzje podejmowane dziś przez naszych przyjaciół Niemców będą zrozumiałe. A może nawet sposób ich interpretacji przez czytelnika – ucznia może okazać się dalece niewłaściwy? I co wówczas z takim „młodzianem” zrobić?

O „Rocie” z „Nie rzucim ziemi skąd nasz ród” i „Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz” nawet pisać nie wypada, gdy ponad dwa miliony Polaków właśnie tę ziemię rzuciło. Ale przecież nie ma w tym nic złego, prawda?

„Placówka” też powinna być przeznaczona tylko dla tych, którzy swą postawą zagwarantują, że nie będą wzorować się na jej bohaterach. Ponoć młodzież powinna czytać Harrego Pottera i inne podobne dzieła. Po pierwsze w ten sposób zaspokoi swoje oczekiwania dotyczące lektur, po drugie nie będzie miała żadnych moralnych dylematów, gdy władza będzie poddawała ją nachalnej propagandzie. Przecież tam nie ma ani Ślimaka, ani Zbyszka z Bogdańca, ani żadnych innych poważnych wartości. I może o to chodzi?