Jest wrzesień 2011 roku. W Gdańsku trwa dyskusja o proponowanej przez władze miasta podwyżce czynszów za tzw. mieszkania komunalne. Podwyżka ma być znaczna. O ile mnie pamięć nie myli, średnia stawka czynszu za metr kwadratowy mieszkania komunalnego ma wzrosnąć ponad dwukrotnie. Czy było warto?

Powody tak drastycznej podwyżki były w zasadzie dwa:

1. Pozbycie się z mieszkań komunalnych ludzi względnie zamożnych.
2. Uzyskanie większych wpływów w celu zapewnienia pieniędzy na utrzymanie (remonty) mieszkań komunalnych i ich budowę.

Przeciwnicy reformy twierdzili, że tak drastyczny wzrost czynszów spowoduje znaczący wzrost ilości dłużników, których nie będzie stać na wnoszenie opłat.

Minął już wystarczająco długi czas, by zadać kilka pytań. Skierowaliśmy je do Gdańskiego Zarządu Nieruchomości Komunalnych. W krótkim czasie otrzymaliśmy bardzo konkretne odpowiedzi. Dziękujemy! Te odpowiedzi pozwalają na kilka spostrzeżeń:

Spostrzeżenie pierwsze: nakłady na remonty mieszkań komunalnych znacząco wzrosły w roku 2012. W roku 2013 nakłady na wspomniane cele spadają (niby nieznacznie, o ok. 1 %, ale jeśli uwzględnimy inflację, to jest to już wartość znacząca). W naszej analizie nie uwzględniamy zmiany ilości mieszkań komunalnych będących w zarządzaniu GZNK. Być może ilość pieniędzy „remontowych” na jedno mieszkanie nadal wzrasta. Oby tak było. Odnosimy jednak wrażenie (chcielibyśmy, by było mylne), że w krótkim czasie sytuacja wróci do stanu sprzed podwyżki czynszów.

Spostrzeżenie drugie: w 2011 roku sprzedano mniej mieszkań komunalnych niż w roku 2010 (o 149). Tak więc nie widać, aby wzrost stawek czynszu za mieszkania komunalne przyczynił się do radykalnego wzrostu sprzedaży tych mieszkań.

Spostrzeżenie trzecie: wśród najemców mieszkań komunalnych zmalała ilość dłużników. Ale zmalała mniej, niż wynikałoby to z ilości sprzedanych mieszkań. Równocześnie zwiększyła się kwota zobowiązań, jakie najemcy mają wobec właściciela. Naszym zdaniem pojawiła się grupa ludzi, którzy po podwyżkach nie mają już żadnych perspektyw na „wyjście z długu”. Nie wszyscy z nich stanowią społeczny margines, patologię.

Z powyższego wyciągam kilka wniosków dotyczących przeprowadzonej „reformy gospodarki komunalnej” i skuteczności działań włodarzy miasta:

Na pewno miasto ma więcej pieniędzy. Radykalnych zmian na lepsze w zakresie możliwości gospodarowania mieszkaniami komunalnymi nie widać. Zapewne wśród mieszkańców Gdańska wzrosła ilość tych, którzy ustawili się w kolejce po pomoc społeczną. Są wśród nich i tacy, którzy jeszcze mają pracę. Jakie jest ich samopoczucie? Pewne jest tylko, że, zwłaszcza oni, będą o tym pamiętać w dniu kolejnych wyborów.

Stąd pytanie postawiona na wstępie: czy warto było?

Jeszcze raz dziękuję p. Karolinie Pacholskiej z Gdańskiego Zarządu Nieruchomości Komunalnych za szybką, rzeczową i precyzyjną odpowiedź na przesłane pytania.

Na pytania dotyczące mieszkań komunalnych odpowiada Karolina Pacholska z GZNK:

O ile wzrosły planowane na 2013 rok nakłady na remonty mieszkań komunalnych w stosunku do roku 2012? Jak się ma planowana na remonty mieszkań komunalnych kwota do takich samych nakładów roku 2011?

Nakłady na remonty mieszkań komunalnych w 2013 roku w stosunku do roku 2012 są:

• w budynkach komunalnych – niższe o 0,86 %
• w budynkach Wspólnot Mieszkaniowych (bez funduszu remontowego) – niższy o 9,09 %
• udział Gminy w funduszu remontowym Wspólnot Mieszkaniowych, w których Gmina Miasta Gdańska posiada udziały – wyższy o 0,92 %

Nakłady na remonty mieszkań komunalnych w 2013 r. w stosunku do roku 2011 są:

• w budynkach komunalnych – wyższy o 21,75 %
• w budynkach Wspólnot Mieszkaniowych (bez funduszu remontowego) – wyższy o 53,53 %
• udział Gminy w funduszu remontowym Wspólnot Mieszkaniowych, w których Gmina Miasta Gdańska posiada udziały – wyższy o 2,13 %

Ile mieszkań komunalnych udało się sprzedać miastu w 2011 roku? Czy to znaczący wzrost w stosunku do roku 2010?

• 2010 rok – 1687 mieszkań
• 2011 rok – 1538 mieszkań

Czy w stosunku do roku 2011 wzrosła, czy zmalała ilość zadłużonych najemców ? Czy zmiana ilości dłużników jest w proporcjonalna do zmiany ilości najemców?

Ilość dłużników zmalała w stosunku do roku 2011 o 989 zadłużonych ale nie jest to wynikiem zmniejszenia ilości najemców. Zasób komunalny ulega zmniejszeniu z powodu wykupu mieszkań. Lokale, które zostają wykupione nie znajdują się w grupie lokali zadłużonych, a ich najemcy nie mają trudności płatniczych. Inaczej w przypadku przejmowania nowego zasobu. W każdej grupie nowych najemców znajdą się nowi dłużnicy.

Czy kwota zobowiązań najemców mieszkań komunalnych zmniejsza się, czy może zwiększa, w stosunku do kwoty zobowiązań np. z 31 grudnia 2011 roku?

Kwota zobowiązań najemców mieszkań komunalnych zwiększyła się w stosunku do roku 2011. Dług generuje stała grupa dłużników, w większości z orzeczonymi wyrokami eksmisyjnymi, których zobowiązania miesięczne wzrosły po reformie czynszowej, co skutkuje zwiększeniem kwoty zobowiązań wobec GZNK SZB, pomimo zmniejszenia ilości dłużników.