Jak już wcześniej wspominałem, wulgaryzmy stanowią dziś nieodłączny element języka. Są coraz bardziej namacalne i dostrzegalne w naszym życiu, i, co jest zjawiskiem bardzo niepokojącym, używane także przez dzieci.

Rysuje się tu pewna paralela do języka serbskiego, w którym wulgaryzmów jest znacznie więcej, ale stanowią one powszechny składnik codziennego, potocznego języka, i to całej społeczności, także dzieci. Wystarczy popatrzeć na filmy Kusturicy, znanego serbskiego reżysera…

W poprzednim odcinku wyjaśniałem etymologię drugiego członu przekleństwa: kurwa mać. Dziś kolej na objaśnienie pierwszego. Zacznę może najpierw od etymologii tego słowa. Pochodzi ono jeszcze z języka prasłowiańskiego, w którym postać mianownika brzmiała *kury, w dopełniaczu była forma *kurъve. Oznaczało ono już wtedy `kobietę lekkich obyczajów`. Można przypuszczać, że forma żeńska *kury powstała od rzeczownika *kurъ `kogut`, zatem pierwotne znaczenie byłoby `kura, kokoszka`. Potem nabiera ono wtórnego znaczenia, odnosząc się do kobiety, nieprzestrzegającej przyjętych zasad zachowania seksualnego. Podobny rozwój dostrzec można także w języku francuskim, gdzie poule `kura` określana bywa też jako cocotte `kokoszka, kura`, to słowo zaś oznacza wtórnie `kobietę lekkich obyczajów`. Zresztą w językach słowiańskich także spotyka się wyrazy należące do tej rodziny i mające odniesienia do sfery seksualności, np. w Bułgarii kur, podobnie w językach serbskim czy chorwackim kȕrac oznacza penis. W słowniku języka cerkiewno-słowiańskiego i rosyjskiego znaleźć można zapis kypba `pacпyтнaя женщинa`, co w tłumaczeniu na polski kurwa `rozpustna kobieta`. W takim znaczeniu występuje to słowo także w języku staropolskim, słowo obelżywe, często cytowane w aktach sądowych jako powód bójki, np. zapis z 1428 roku: Csom uczyniła Katarzynie, to za jej początkiem, kiedy mi rzekła: kurwo. Biernat z Lublina w XVI wieku pisał: Ta iż chytra kurwa była, która młodzieńce łowiła…

Kurwa mogła być domowa, jak notuje słownikarz Mączyński: Domowa kurwa, która żonatego miłuje lub pospolita: Nierządnych małp a kurew pospolitych dom… Z kolei wirudna kurwa oznaczała, według Mączyńskiego, kurwę w najwyższym stopniu. Dzisiaj zamiast wirudna powiemy dyplomowana kurwa. Miała też ona swoje zdrobnienia, wśród nich: kurwiczka, kurwię, kurwiątko oraz, jak pisał Boy-Żeleński: I ta skromna pod drzewem kurewka. Są też i zgrubienia tego słowa: kurwisko czy kurwiszcze, które, jak pisał Klonowic, oszuka nieboraka męża. Zatem kolejna informacja, miano kurwiszcze nosiła zamężna kobieta, oddająca się nierządnemu życiu. Spotykamy i w dzisiejszej literaturze to zgrubienie: Czterometrowa lalka na szczudłach, umalowana i rozwiązła jak kurwiszcze, tańczy w ramionach trzymetrowego pajaca… Jest też forma określająca doświadczoną, starszą prostytutkę, to, jak podaje Słownik Warszawski z początków XX wieku, kurwiszon z zakończeniem –on żartobliwie dodanym niby na wzór francuski… W XVIII i XIX wieku spotykamy także nieco grzeczniejsze określenie murwa: Póty murwa miłuje, póki w mieszku czuje… Oczywiście od najdawniejszych czasów używano wymiennie synonimów na jej określenie, takich jak: cudzołożnica, fryjerka, gamratka, małpa, mercha, miłośnica, nałożnica, nierządnica, pani duszka, sprośnica, wszetecznica, kurtyzana, dziwa, kokotka, dziwka, prostytutka, córa Koryntu, ladacznica, suka, mewka, rura czy bladź.

Teraz może skupię się na tym, co dziś to słowo oznacza? A ma ono kilka znaczeń. Po pierwsze – to wulgarne określenie prostytutki, spotykane też na określenie kobiety prowadzącej rozwiązły tryb życia. Po drugie – mówi się tak obelżywie o kobiecie, do której ma się skrajnie negatywny stosunek. Po trzecie – to wulgarne przekleństwo, wyrażające różne negatywne emocje w stosunku do kogoś lub czegoś. Po czwarte – mówi się tak wulgarnie o kimś, kto dla osiągnięcia korzyści postępuje w sposób moralnie naganny: Od początku miał w sobie coś z kurwy, ale teraz jego łajdactwa przeszły wszelkie oczekiwania. Po piąte: w świecie przestępczym określa się tak biernego homoseksualistę w czasie odbywania kary więzienia: Kurwy lepiej nie dotykać, bo możesz stracić pozycję. Po szóste – używane w liczbie mnogiej oznacza przenośnie policjantów: Kurwy mnie zobaczyły i zaczęły gonić, jak kopałem w przystanek! Po siódme – określenie męska kurwa oznacza mężczyznę uprawiającego seks dla pieniędzy.

Wyraz ten doczekał się także użyć w przysłowiach. Mamy zatem parafrazę przysłowia Kruk krukowi oka nie wykole w wersji Kurwa kurwie łba nie urwie, które mówi, iż osoby o podobnych charakterach nie zrobią sobie nawzajem krzywdy. Jeżeli któraś kobieta ma skłonności do prostytucji – to jej nie upilnujesz, co potwierdza przysłowie: Która chce być kurwą – nie pomoże warta. No i na koniec o interesowności prostytutek, nawet w uczuciach: Kurwa miłuje – u kogo co czuje.

Widzicie zatem Państwo, jak zmienia się język i wyrazy, ale niektóre towarzyszą nam od początku, i, jak pokazuje natura człowieka, będą jeszcze przez lata…