Borys Bieriezowski. Zapiski wisielca
Książka, która odsłania przerażające mechanizmy władzy we współczesnej Rosji. Zredagowane przez Jurija Felsztinskiego zapiski Bierezowskiego to szczególny dokument. Nie tylko dlatego, że obejmuje on okres dramatycznych i – jak dziś możemy już stwierdzić – zgubnych w skutkach przemian, które uczyniły z Rosji kraj podporządkowany ambicjom jednego człowieka.
Przede wszystkim jest to dokument spisany przez uczestnika wydarzeń należącego do „kremlowskiej rodziny”, najbardziej wpływowego oligarchę w koterii otaczającej prezydenta Borysa Jelcyna i jednocześnie najbogatszego wówczas człowieka w Rosji. Są to wreszcie notatki zagorzałego przeciwnika prezydenta Władimira Putina. Bieriezowski opuścić Rosję i zakończył życie – nie jako pierwszy spośród osób skłóconych z Kremlem – w tajemniczych okolicznościach.
Borys Bieriezowski był pozbawionym skrupułów, nie znającym pojęcia moralności graczem. Pieniądze umożliwiały mu nie tylko prowadzenie własnej polityki w Rosji, ale także wywieranie wpływu na sytuację w innych krajach, z czego skwapliwie korzystał. Mógł wspierać ukraińską opozycję albo próbować zapewnić fotel prezydencki w Gruzji swojemu kandydatowi. Mógł prawie wszystko; nie mógł jedynie wygrać z Władimirem Putinem.
Borys Bieriezowski został znaleziony martwy 23 marca 2013 r. Pięć lat wcześniej podobny los spotkał – także w Londynie – wpieranego przez niego kandydata na prezydenta Gruzji, partnera w interesach Bieriezowskiego, Badriego Patarkaciszwili, a przed nim Aleksandra Litwinienkę i osoby, które wspólnie z Bieriezowskim tworzyły partię Liberalna Rosja.
Niewątpliwie, czytając zapiski Bieriezowskiego, należy nieustannie pytać o szczerość, a także trafność ocen ich autora. Niezależnie od odpowiedzi, jakiej sobie udzielimy – a z pewnością nie będzie to takie proste – zredagowany przez Jurija Felsztinskiego dokument pozostanie bezcennym źródłem, odsłaniającym przerażające mechanizmy władzy we współczesnej Rosji i wiele mówiącym o samym Władimirze Putinie.
Trudno znaleźć w Rosji człowieka bardziej niepopularnego niż Bieriezowski, jednak należy obiektywnie powiedzieć, że nie stało się tak za przyczyną wyjątkowej nieuczciwości w biznesie czy zakłamania w polityce. Bieriezowski metodycznie i konsekwentnie, budował swój wizerunek cynicznego, pozbawionego sumienia intryganta. Szczerze wierzył, że kostium diabła na tej rosyjskiej maskaradzie politycznej bardzo mu pasuje i daje duże szanse na zdobycie głównej nagrody.
Zupełnie nie znając się na ludziach, Bieriezowski zwyciężał dopóty, dopóki jego działalność współgrała ze strategią Kremla, zaś otaczający go podwładni, podobnie jak on sam pozbawieni moralności, wykonywali jego polecenia za duże pieniądze. Jednak gdy przeszedł do opozycji, gdy wystąpił przeciwko władzy, został sam.
(fragment książki)