Muzeum Sopotu kontynuując cykl prezentacji poświęconych dziejom kąpielisk bałtyckich przygotowało na najbliższy sezon letni wystawę o kąpielisku w Połądze, założonym w końcu XIX wieku przez hrabiego Józefa Tyszkiewicza.

Rydlowie u hrabiostwa Tyszkiewiczów w Polądze na Litwie 1912. (Fot. Muzeum Sopotu)

Połąga – urocze miasteczko leżące na wybrzeżu bałtyckim, zaledwie 20 km od Kłajpedy, jest dziś prężnym kąpieliskiem litewskim, chętnie odwiedzanym także przez gości zagranicznych.

Na przełomie wieków XIX i XX Połąga należała do dóbr Tyszkiewiczów, którzy posiadali pałace zarówno w Połądze, jak i niedalekiej Kretyndze, a także w samym Wilnie i okolicy.

Uzdrowisko połąskie odwiedzali letnicy z Warszawy i z Krakowa, a wśród nich artyści – malarze, pisarze, poeci, którzy, jak Leon Wyczółkowski i Stanisław Witkiewicz, uwiecznili malowniczy pejzaż nadmorski w wielu dziełach. Interesujący wybór obrazów olejnych, rysunków i grafik obu malarzy można będzie podziwiać na wystawie w Muzeum Sopotu.

Letnicy chętnie fotografowali się, a i niekiedy sami stawali za aparatem, jak Władysław Zahorski, którego kilkadziesiąt niezwykłych zdjęć z Połągi także udostępniono na ekspozycji.

Tyszkiewiczowie. (Fot. Muzeum Sopotu)

Połąga słynna była z gościnnego pałacu Feliksa i Antoniny Tyszkiewiczów, ze spokojnych plaż wyposażonych w niezbędny osprzęt służący morskim kąpielom, jak na przykład wozy kąpielowe zaprzęgnięte w konie – w Sopocie nigdy nieznane i nie stosowane.

Niezwykle piękne drewniane wille wybudowane w Połądze w czasach rozwoju uzdrowiska ok. 1900 r. w większości przetrwały do dziś – i budzą zachwyt i zainteresowanie nie tylko znawców architektury. Również ciekawa dokumentacja fotograficzna uwieczniająca samo miasteczko i jego ludność autochtoniczną, a teren ten zamieszkany był w większości przez Żmudzinów, na pewno zachwyci zwiedzających.

Autorką zdjęć połąskich, także uwieczniających życie rodzinne Tyszkiewiczów, była Paulina Mongird, która pozostawiła po sobie setki fotografii, publikowanych przede wszystkim na kartach pocztowych.

Scenariusz wystawy powstał w oparciu o znakomitą książkę Małgorzaty Omilanowskiej pt. „Nadbałtyckie Zakopane. Połąga w czasach Tyszkiewiczów”, wydaną przez Instytut Sztuki PAN oraz Muzeum Sopotu w 2011 roku. Muzeum wzbogaciło dzieje połąskie prezentacją innych kąpielisk bałtyckich na przełomie wieków – od Rugii po Sankt Petersburg.

Eksponaty, obrazy, grafiki, zdjęcia i materiały ikonograficzne pochodzą ze zbiorów wielu instytucji muzealnych, archiwów i bibliotek, a także z kolekcji prywatnych z Polski i Litwy.

Wystawa została objęta Honorowym Patronatem J.E. Pani Ambasador Litwy w Polsce i jest znakomitym przykładem dobrej i owocnej współpracy kulturalnej obu naszych państw.

Zapraszamy na uroczyste otwarcie wystawy w dniu 21czerwca o godz. 18.00 do Muzeum Sopotu. Wystawę zwiedzać można będzie aż do końca września.

Małgorzata Buchholz-Todoroska