Słaba szkoła a wynagrodzenie jej dyrektora bardzo wysokie. To złe, niemotywujące a społecznie bardzo szkodliwe, w dodatku budzące powszechny sprzeciw. Dlaczego słabi dyrektorzy mają zarabiać lepiej niż ci, którzy odnoszą sukcesy? Redakcja Gazety Bałtyckiej ma konkretne propozycje rozwiązujące ten problem.

O tym, ile zarabiają dyrektorzy najsłabszych gdańskich szkół, pisaliśmy: Dyrektorzy najgorszych gdańskich liceów mają się dobrze. Ile zarabiają?

Dziś przedstawiamy projekt rozwiązania problemu wynagradzania dyrektorów i nauczycieli szkół.

Ciągłe reformy, coraz gorsze wyniki

Zauważmy, że praktycznie od 1991 roku trwa w Polsce niemal permanentna reforma systemu szkolnictwa. Każdy kolejny minister szkolnictwa stawia sobie za cel dokonanie zmian, które zapiszą go w annałach szkolnictwa polskiego, a zdaniem „szerokich mas społecznych” jego poziom jest coraz niższy i stale się obniża.

Potwierdzają to, oprócz wspomnianych „szerokich mas społecznych”, także nauczyciele akademiccy, którzy studentów pierwszego roku muszą uczyć rzeczy, których uczyć nie musieli jeszcze dwadzieścia lat temu.

Tak więc, dotychczasowe reformy raczej się nie sprawdziły, a przynajmniej nie przyniosły efektów, jakie chcielibyśmy, aby przyniosły.

Potrzebna reforma fundamentalna, nie zmiany kosmetyczne

W związku z tym należy zreformować szkolnictwo, ale nie poprzez ciągłe zmiany a to programów nauczania, a to wieku rozpoczynania nauki, a to kanonu lektur, a to obowiązku noszenia takich czy innych strojów, nauki religii w szkołach lub w salkach katechetycznych. Takie zmiany są zmianami co najwyżej kosmetycznymi, powodującymi coraz większe rozchwianie tak grona nauczycielskiego jak i uczniów.

Wynagrodzenia dyrektorów i nauczycieli zależne od wyników

Pewne jest, że trzeba zreformować system wynagradzania dyrektorów i nauczycieli poszczególnych szkół. Wyobraźmy sobie, co by się stało, gdyby np. na podstawie wyników jakiegoś obiektywnie prowadzonego rankingu wynagradzać dyrektorów. Bardziej konkretnie.

Dyrektor szkoły najniżej ocenionej w rankingu miałby wynagrodzenie na poziomie np. 1,5 minimalnej pensji obowiązującej w kraju. A nauczyciele w tej szkole mogliby zarabiać nie więcej niż 90 % pensji „swojego” dyrektora. Im szkoła wyżej oceniona w rankingu, tym wyższe wynagrodzenie dyrektora. I tym wyższe wynagrodzenia nauczycieli „jego” szkoły, które w istocie byłoby pochodną pensji dyrektora.

Oczywiście wspomniany ranking byłby faktycznie szczegółową oceną danej placówki.

Taki system wynagradzania powodowałby, po pierwsze, tworzenie swego rodzaju szkolnych drużyn nauczycielskich. Zespołów, które, w trosce o swoje pobory, dbałyby o możliwie wysoki poziom nauki i wychowania.

Po drugie, same zespoły nauczycielskie dbałyby o właściwy dobór swoich liderów (dyrektorów). Istnieje spora szansa, że do tych „drużyn” (bardziej modne słowo „teamów”) udawałoby się wciągnąć także uczniów. I to już byłby duży sukces.

Przygotowanie wspomnianego wyżej rankingu szkół wymagałoby opracowania metodologii jego tworzenia. A to wymaga pewnego wysiłku intelektualnego. Są na szczęście w Polsce ludzie zdolni do podjęcia się takiego zadania. I wcale nie muszą tego robić „ernstandyoungi” czy inne „pricewaterhausy” za ciężkie miliony złotych.

Wprowadzenie takiego systemu wynagradzania zapewne wymagałoby także pewnych zmian ustawowych. Ale to chyba jest do „przeskoczenia”.

W szkole będą tylko najlepsi

Niewątpliwą wadą takiego systemu byłoby jednak to, że trudno byłoby władzom politycznym „upychać” w szkołach swoich kumpli, krewnych, szwagrów i pociotków.

I kto wie, czy w tym nie tkwi największa przeszkoda w procesie reformowania naszego szkolnictwa.