Stan polskiego wymiaru sprawiedliwości w szczególności instytucji prokuratury jest kiepski. Wynika to z braku prawidłowych rozwiązań, których nie wprowadzono w momencie powoływania do życia III RP.

Podstawowym błędem popełnionym w czasie wprowadzania znaczących reform w naszego kraju, było oddania zbyt dużej swobody sędziom i prokuratorom. Trzeba tu zaznaczyć, że nie chodzi o kontrolowanie wyroków, ale o nadzór nad sprawowaniem wymiaru sprawiedliwości.

Reforma prokuratury, która weszła w życie w 2010 roku, spowodowała utratę kontroli nad całym system prokuratury.

Znaczącym błędem jest to, że obecnie prokuratura jest swoistym „państwem w państwie”. Problem, który niszczy prokuraturę, to brak odpowiedniego jej dofinansowania. My jako obywatele złudnie myślimy, że prokuratura jest dobrze finansowana, jednak okazuje się, że tak do końca nie jest. Częstym zjawiskiem w polskich systemie jest brak papieru i tonerów do drukarek, skutkiem tego zjawiska jest to, że prokuratorzy podejmują decyzje procesowe w oparciu o względy ekonomiczne a nie o merytoryczne podstawy prawne.

Sami zaś prokuratorzy są dobrze opłacaną grupą społeczną, przeciętna pensje prokuratora liniowego – (rejonowego) wynosi od 9 do 12 tys. zł – w zależności od pełnionej funkcji. Natomiast pensje prokuratorów okręgowych to między 14 a 18 tys. zł – również w zależności od pełnionej funkcji.

Kolejną bolączką polskich prokuratorów jest brak skutecznego podziału w strukturach na działy specjalizujące się w różnych typach przestępstw. Obecnie jest tak, iż prokurator musi prowadzić sprawy o; zabójstwa, oszustwa, kradzieże itp. To powoduję, że często śledztwa są prowadzone opieszale i z wieloma problemami.

Często nawet sami prokuratorzy podkreślają, że gdyby podział w strukturach prokuratury był podziałem na sekcję odpowiedzialne na poszczególne typy przestępstw ich praca byłaby skuteczniejsza.

Tegoroczna nowela kodeksu postępowania karnego powoduje kolejne mankamenty w prowadzeniu śledztw i dochodzeń – (czyli prostszej formy postępowania przygotowawczego), a są to bardzo duże uprawnienia policji w prowadzeniu spraw. Obecnie policja ma bardzo duże uprawnienia, zdanie wielu, zbyt duże. Chodzi między innymi o to, że policja może podejmować decyzje procesowe bez konieczności zatwierdzania ich przez prokuratora.

Jak można by usprawnić prokuraturę?

1. Prokuratura musi wewnętrznie ulec zmianie :
   – Prokuratura Generalna w tym sam Prokurator Generalny musi mieć wpływ na śledztwa.
   – Trzeba powołać 16 Prokuratur Apelacyjnych
   – Zwiększenie roli sądu w postępowaniu przygotowawczym poprzez powołanie instytucji Sędziego Śledczego, rolą takiego sędziego byłaby koordynacja czynności procesowych.
   – Prokuratorzy rejonowi winni posiadać asystentów, którzy ułatwialiby im pracą poprzez asystowanie przy drobniejszych sprawach.
   – Policjanci winni posiadać wykształcenie prawnicze, w celu skutecznego prowadzenia śledztw.
   W tym wszystkim nie można zapominać o bardzo ważnym elemencie wymiaru sprawiedliwości jakim jest czynnik ludzki, który jest najsłabszym elementem skomplikowanej machiny wymiaru sprawiedliwości.

Miejmy nadzieję, że ustawodawca i Ministerstwo Sprawiedliwości zacznie również słuchać głosu płynącego z środowiska prokuratorskiego.