– Ukraińską opozycją nie kierują racjonalne przesłanki, ale jakieś marzenia, nierealne pomysły polityczne. Jest na straconej pozycji – uważa *Vincent Severski, były oficer Agencji Wywiadu.

Czy istnieje realne prawdopodobieństwo wybuchu wojny domowej na Ukrainie?
Vincent Severski: Moim zdaniem tak.

Ale intensywność i zaangażowanie demonstrantów jakby coraz mniejsze…
VS: Władza to spacyfikuje, ale podziały pogłębią się jeszcze bardziej i mogą stać się zarzewiem przemocy zbrojnej. Przypomnijmy sobie „pomarańczową”, jak wówczas było miło, a gdzie jest Ukraina dzisiaj? Opozycja właściwie nie ma nic do zaoferowania, Europa nie przytuli Ukrainy, a liderzy z Majdanu muszą teraz coś zrobić, bo inaczej zniknie.

Czyli może być tak, że opozycja, pomimo że jest podzielona, zaryzykuje starcie z dobrze zorganizowanym aparatem państwa? Przecież od początku jest na straconej pozycji.
VS: Mam wrażenie, że nie kierują nimi racjonalne przesłanki, ale jakieś marzenia, nierealne pomysły polityczne. Oczywiście, że są na straconej pozycji, ale właśnie dlatego obawiam się ich szalonej determinacji. Kultura Ukrainy, nie tylko polityczna, ma niewiele wspólnego z naszą, a nie mówiąc już o dalszej Europie.

Jaka obecnie jest rola rosyjskich służb specjalnych w tym konflikcie? Rosjanie są wśród demonstrantów? Prowokują? Inspirują? Jeśli tak, to w jaki sposób? A może inaczej działają?
VS: Dzisiaj Rosjanie nie muszą działać bezpośrednio. Służby z całą pewnością odgrywają istotną rolę w tym konflikcie, ale robią to za pośrednictwem swoich źródeł i odpowiedniej inspiracji. Aktorzy nie zawsze wiedzą, w czyjej sztuce grają i kto reżyseruje, a tym bardziej kto ją napisał.

Czy Amerykanie odgrywają istotną rolę w tym konflikcie? Jeśli tak, to na czym ona może polegać?
VS: Ameryka prowadzi politykę globalną i doskonale zdaje sobie sprawę, że Rosja dąży do odbudowania ZSRR, a bez Ukrainy to będzie niemożliwe. Więc z pewnością, gdzieś tam jest, ale w jakim wymiarze, to trudno powiedzieć. Dzisiaj najważniejsze jest, aby wiedzieć, co się tam dzieje, a z tym jest poważny problem.

Gdybyś był najważniejszym doradcą prezydenta Ukrainy, co byś mu teraz radził? Jakie scenariusze wydają się najbardziej prawdopodobne?
VS: Brałbym ten bunt na zmęczenie. Homo sovieticus, który dominuje na Ukrainie jest cierpliwy, cichy i posłuszny, ale nie bezrozumny i będzie musiał się zdeklarować.

Czy ostatnie ofiary śmiertelne w jakikolwiek sposób przybliżyły Ukrainę do Unii Europejskiej? Komentatorzy mówią, że to może być przełom. Może?
VS: Przybliży? W jakim sensie? Nie widzę szans dla Ukrainy przez najbliższe 50 lat na wejście do UE. Sam charakter protestu, brak politycznej wizji i organizacji opozycji nie odpowiada podstawowym standardom europejskim. Za 5 lat wybiorą kolejnego Juszczenkę bis, który nie spodoba się jakiejś organizacji i znów będzie Majdan wrzał. Opozycja musi się nauczyć, że polityki nie rozwiązuje się jak na siczy zaporoskiej, świat poszedł dalej. Etos przystojnego, elokwentnego boksera Kliczki nie jest niczym nowym. Juszczenko ma żonę Amerykankę i był bardzo europejski. I co z tego? Gdzie jest dzisiaj?

Co musiałoby się stać, żeby Ukraina przeszła na stronę UE?
VVS: Nie wiem. To tak abstrakcyjne pytanie.

*Vincent Severski – były oficer Agencji Wywiadu. Uczestniczył w ok. 140 misjach w prawie 50 krajach. Zna biegle trzy języki. Odszedł ze służby w 2007 roku. Był wielokrotnie odznaczany i wyróżniany przez najwyższe władze RP, uhonorowany także Legią Zasługi przez prezydenta Baracka Obamę. Jest autorem dwóch powieści szpiegowskich „Nielegalni” (2011 r.) oraz „Niewierni” (2012 r.).